برینی گەدە، بریتییە لە برینێك كە لەسەر ناوپۆشی گەدە دروست دەبێت و دەبێتە هۆی چەند ئاڵۆزییەك و چەند نیشانەیەكی هەیە لەوانەش ئازاری سك، بەتایبەتی هەستكردن بە سووتان لە بەشی ناوەڕاست یان سەرەوەی گەدە، كە ڕەنگە لەسەر گەدەی بەتاڵ خراپتر بێت.
نیشانەكانی برینی گەدە :
ئازاری سك، بەتایبەتی هەستكردن بە سووتان لە بەشی ناوەڕاست یان سەرەوەی گەدە، كە ڕەنگە لەسەر گەدەی بەتاڵ خراپتر بێت.
هۆكارەكانی مەترسی، وەك جگەرەكێشان، بەكارهێنانی كحول و بەكارهێنانی هەندێك دەرمان بۆ نموونە (دەرمانی دژە هەوكردنی ناستیرۆیدی، ئەسپرین)، كە دەتوانن بەشداربن لە درووستبوونی برینی گەدە.
پشكنینی تاقیگەیی : پشكنینی بەكتیریای گەدە (H. pylori) بەو پێیەی هەوكردنی بەكتیریای گەدە هۆكارێكی باوی برینی گەدەیە، پشكنین بۆ ئەم بەكتریایە زۆر گرنگە لەوانە:
پشكنینی هەناسەدانی یوریا، نەخۆش گیراوەی یوریا قووت دەدات، ئەگەر نەخۆشەكە بەكتریای گەدەی هەبێت ئەوا یوریا دەشكێنێت و دووەم ئۆكسیدی كاربۆن دەردەدات كە دەتوانرێت لە هەناسەدا دەستنیشان بكرێت.
پشكنینی پیسایی، بۆ دەستنیشانكردنی بەكتریای گەدە لە پیساییدا.
پشكنینی خوێن، دەتوانرێت دژە تەنەكانی بەكتریای گەدە دەستنیشان بكرێت، هەرچەندە ئەمە كەمتر بەكاردەهێنرێت، چونكە لەوانەیە جیاوازی نەكات لە نێوان هەوكردنی ئێستاو هەوكردنی ڕابردوودا.
دەستنیشانكردن بە نازور :
نازوری گەدە ووردترین و باشترین پشكنینە بۆ دەستنیشانكردنی برینی گەدە. بۆرییەكی نەرم كە كامێرای تێدایە بە قوڕگدا دەگوازرێتەوە بۆ بینینی سورێنچك و گەدەو دوانزەگرێ.
(د. سەردار ئیبراهیم فەقێ موحەمەد – پسپۆری نەشتەرگەری گشتی)