دوابەدوای پەیوەندییەکی تەلەفونی لەگەڵ دیبلۆماتکاری باڵای یەکێتی ئەوروپادا بۆ چارەسەرکردنی پەیوەندییە دوو لایەنییەکەی نێوانییان، وەزیری نوێی دەرەوەی ئێران عەباس ئارەقچی داوای گفتوگۆ لەگەڵ یەکێتی ئەوروپادا دەکات.
ئارەقچی لە بەیاننامەیەکدا وتی ” کۆماری ئیسلامی ئێران پێشوازی لە گەشەپێدانی پەیوەندییەکان لەگەڵ یەکێتی ئەوروپادا دەکات لە ژینگەیەکدا کە لە ڕێزگرتن لە یەکترەوە سەرچاوەی گرتبێت.”
لەم چەند ساڵەی ڕابردوودا پەیوەندییەکانی نێوان ئێران و یەکێتی ئەوروپا خراپتر بوون.
یەکێتی ئەوروپا لۆمەی ئێران دەکات لەسەر ئەوەی شکستی هێناوە لە سنووردارکردنی چالاکییە ئەتۆمییەکانیدا، پشتیوانی بۆ حەماسی فەلەستینییەکان دابین دەکات و پشتگیری لە جەنگەکەی ڕووسیا دەکات لە ئۆکرانیادا، هەروەها مافەکانی مرۆڤ پێشێل دەکات.
ئارەقچی وتی گەشەپێدانی پەیوەندییەکان ” بۆ چارەسەرکردنی کێشەکانی نێوان دوو لایەنەکە و ڕاستکردنەوەی سیاسەتە بە هەڵە ئاڕاستەکراوەکانی وڵاتانی ئەوروپا، پێویستی بە گفتوگۆ هەیە.”
لەلای خۆیەوە بەرپرسی سیاسەتی دەرەوەی یەکێتی ئەوروپا جۆزێپ بۆڕێڵ لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس نوسیویەتی کە لەگەڵ هاوتا ئێرانییەکەیدا ” تاوتوێی ئەگەری گفتوگۆیەکی نوێیان کردووە لەسەر سەرجەم بوارەکانی بەرژەوەندی هاوبەش.”
لە گفتوگۆکەدا باس لە ” پێویستییەکان بۆ کەمکردنەوەی گرژییەکان ” و ” ڕاگرتنی هاریکارییە سەربازییەکان ” لەگەڵ ڕووسیا دژی ئۆکرانیا و قەدەغەکردنی بڵاوبوونەوەی چەکی ئەتۆمی کراوە.
بۆڕێڵ وتی ” گفتوگۆی گرنگ زۆر پێویستن بۆ نەهێشتنی گرژییەکانی ناوچەکە.”
ئێران و حزبوڵای هاوپەیمانی هەڕەشەی تۆڵەکردنەوەیان لە ئیسڕائیل کردووە دوای ئەوەی مانگی ڕابردوو سەرکردەی سیاسیی حەماس ئیسماعیل هەنییە لە تاران کوژرا و فەرماندەیەکی باڵای حزبوڵا لە بەیروت کوژرا.
وەزارەتی دەرەوەی فەڕەنسا وتی وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا ستێفان سیجۆرن لە پەیوەندییەکدا لەگەڵ ئارەقچی داوای لە ئێران کردووە ” هەرچی لە توانایدا بێت بیکات بۆ خۆبەدوورگرتن لە زیادکردنی گرژییەکانی ناوچەکە ” و وتی ئەوە ” لە بەرژەوەندی هیچ کەسێکدا نیە.”
وتی سیجۆرن جەختی لەوە کردووەتەوە تاران داوا لە گروپە چەکدارییەکانی ناوچەکە بکات ” دان بە خۆیاندا بگرن.” ئەوەش وەکو ئاماژەیەک بۆ گروپە چەکدارییەکانی حەماس و حزبوڵا و حوسییەکانی یەمەن و گروپە چەکدارییە شیعەکانی ناو عێراق.
تاران وتی ئارەقچی لە ڕێی پەیوەندییەکی تەلەفونییەوە لەگەڵ وەزیری دەرەوەی بەڕیتانیا دەیڤد لامیدا قسەی کردووە.
وەزارەتی دەرەوەی ئێران وتی ئارەقچی بە لامی وتووە ” کۆماری ئیسلامی نایەوێت جەنگەکە درێژ بکاتەوە یان گرژییەکانی ناوچەکە زیاد بکات، بەڵام لانادات لە مافی خۆی بۆ وەڵامدانەوەی کردەوە تیرۆریستییەکانی ڕژێمی زایۆنی.”
لامی لە ئێکس نوسیویەتی جەختی کردووەتەوە لەوەی ” دەبێت خۆمان بە دووربگرین لە پەرەسەندنی گرژییەکان لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا.”
لامی وتی ” گەیشتن بە ئاگربەستێک، گەیاندنی یارمەتی زیاتر بۆ ناو غەززە و ئازادکردنی بارمتەکان زۆر گرنگن بۆ سەقامگیریی ناوچەکە.”
voa